A Tipi Davranış ne demek?
Etrafınızda A tipi davranışlarla karşılaşıyorsunuzdur. Bu kişiler saatle yarışan çalışma temposuyla dikkatini çeker. Sürekli aceleci ve sabırsız davranışları olur. Yanında çalışanlar, A tipinin istediği kadar hızlı olmadığında çalışanlarına tahammül etmekte zorlanırlar. Zamana karşı mücadele verdiklerini düşündüğümüzde, bu kişileri kendini frenleyen olarak görürler.
Rekabeti severler. Günlük herhangi bir durumu bile yarış haline getirirler. Bir video oyunu bile onlar için başarılması gereken, rakibini geçmesi gereken bir durumdur. Başka kişileri kızıştırıp yarıştırmaktan da aynı keyif alırlar. Bu rekabet ortamını kendi oluşturdukları için, izlemesi onlara aynı keyfi verir.
A Tipi nasıl düşünür?
İş ile ilgili bütün olaylara hakim olmak, her şeyi kontrol etmek ister. İş yerindeki pozisyonu ne olursa olsun, her olay bir meydan okumadır. Üst düzey bir yönetici olduğunda diğer rakipleriyle, orta düzey geliri olan bir çalışan olarak ekip arkadaşlarıyla yarışma halindedir.
Hayatındaki her durumu bir “iş” olarak görüp, bu “işleri” başarmak ister. Eğlenme planı bile bir işe dönüşüverir. Aslında bunların hepsi A Tipi için birer motivasyon kaynağıdır.
A Tipi Davranışların olumsuz etkileri nelerdir?
Yoğun stres yaşarlar. Daha genç yaşlarda bu stresin sonuçları kolayca aşılabilirken, ilerleyen yaşlarda gerginlik artar, stresle başa çıkmanın olumsuzlukları görülür. Rekabet içeren (ki hep rekabet içinde) durumlarda fizyolojik belirtiler de görülür. Kalp atışında hızlanma, kan basıncında artış olur.
İş arkadaşları ve ailesi için zor bir kişiliktir. Aile yaşantısı neredeyse yoktur. İş arkadaşları ile sağlıklı iletişim kurmakta zorlanırlar. Çatışmalara bağlı olarak evliliklerinde sorun yaşarlar ya da aynı iş yerinde uzun süre yer edinemezler.
A Tipi kişinin kendisi için de zordur bu stres altında yaşamak… Strese bağlı çeşitli sağlık sorunları baş göstermeye başlar.
Şu bir gerçek ki, iş yaşamındaki her olay bir meydan okuma, rekabet, yarışma demek değildir. Dur durak bilmediğinizde, sahip olduğunuz yeri koruyamazsınız. Yavaşlamayı bilmek de kariyer basamaklarında avantaj sağlar.
Yazar: Psikolog Sadiye Akbulut
